رزین کاتیونی چیست

رزین کاتیونی

پلیمری است که برای جایگزینی یون های خطرناک و سنگین با یون های سبک و بی ضرر به کار گرفته می شود. این رزین ها حبه های ریز با ساختمان غیر محلول و رنگ زرد یا سفید است که در واقع کار همان دلال یا واسطه را برعهده دارند. که وقتی کنار هم قرار می گیرند با حجم زیاد خود کاتیون ها را نگه میدارند و یون های بی خطر را با کاتیون های نامناسب و سنگین عوض می کند. به این کار تبادل یونی می گویند.

دانه های با بار الکتریکی مثبت و منفی دو مدل رزین متداول هستند که در روند جابجایی یونی مورد استفاده قرار می گیرد. در حالی که رزین های آنیونی یون های با بار منفی را جذب می کنند ، رزین های کاتیونی یون های با بار مثبت را به خود جذب می کنند .که در ادامه این مقاله به مدل های مختلف رزین کاتیونی می پردازیم .

رزین کاتیونی قوی

دانه های کاتیونی قوی عملکرد بسیاری دارند که از آن جمله به نرم کننده در از بین بردن یون های سخت و سنگین کننده ی موجود در آب همان گونه که در بالا گفته شد مانند منیزیم یا کلسیم می توان اشاره کرد. و همچنین مدل های دیگری از این رزین های کاتیونی برای حذف عناصری چون باریم و رادیوم از مایعات دیگری استفاده می شود. البته این رزین ها در مقابل آلودگی هایی که عناصری چون منگنز و آهن به وجود می آورند آسیب پذیر است که باید در این شرایط قرار نگیرند.

رزین کاتیونی ضعیف

این دانه های رزین، کاتیون های مرتبط با آب ها و یا مایعات با سختی کوتاه مدت را از بین می برند و برای موارد از بین بردن املاح معدنی و لیگنین زدایی استفاده می شوند. علاوه بر این ، این رزین های ضعیف با بار منفی در برابر تغییرات عوامل آلی آب و مایعات به جسم دیگری تا حدودی مقاوم هستند و ایستایی خوبی دارند که باعث می شود از آنها در برابر عواملی که حاوی اکسیدانها می باشند استفاده شوند.

کاربرد رزین کاتیونی

آبی که در پیرامون ما جریان دارد در واقع دارای مقادیری از یون هایی با بار مثبت سنگین چون منیزیم (+Mg) و کلسیم (+Ca2) و گاهاٌ باریم (Ba+) و استرانسیوم (Sr+) و مس و …..است که بلورهای نمکی را به وجود می آوردند که وقتی آب را می جوشانیم حل نمی شوند و میبینیم در محفظه رسوب می کند. و این رزین ها یون های مضر و با بار مثبت را با یون های بی خطر همچون هیدروژن و سدیم جایگزین می کنند. که در واقع بدین شکل سختب آب را از بین می برند. این رزین ها در مناطق فعال خود دارای سدیم با بار منفی هستند.

آب های دارای سختی بالا در تماس با رزین های کاتیونی یون‌های منیزیم و کلسیم، را به محل های فعال در رزین انتقال می دهد و در آب با یون های سدیم جایگزین می شوند. با این کار میزان درشتی و سختی منیزیم و کلسیم نسبت به حالت اولیه ی خود کاهش می یابد.

رزین های یونی را می توان با مایع حاوی حجم بالای سدیم شستشو داد تا دوباره آن را شارژ کرد. این محلول های حاوی نمک سدیم دار باید خود خاصیت نرم کنندگی آب داشته باشد.

منتها باید ذکر کنم که رزین هایی که در خانه و برای مصارف خانگی استفاده می شود را نمی توان مجدد مورد استفاده قرار بگیرد زیرا قابلیت شارژ مجدد ندارد پس از پایان مدت انقضا باید تعویض گردد.